Cerîde-i ferâiz li-Salih Efendi [İLK BASKI]

SALİH EFENDİ, Takvîmhâne-i Amîre Taş Destgâhı, İstanbul, [AH 1264] = 1848.

Döneminin orijinal mıklepli, mıklep sırtı yeşil bez, kitap sırtı kahverengi deri, kapakları dönem ebrûlu Osmanlı cildinde, temiz durumda, 23 x 16 cm, Osmanlıca / Arapça, 164 sayfa, çok sayıda tablo.

İslam hukukunda miras ve intikal konusunda sıkça başvurulan kaynaklardan biri olan bu eserin, Arapça ve Türkçe olarak iki dilli olarak son derece nadir bulunan taşbaskı nüshası ve literatürdeki ilk baskısı.

Konuların özeti önce Arapça yazılıp daha sonra bunların uygulamaları şekiller eşliğinde Türkçe yapılmaktadır.

Eserde çocuğun, erkek-kızkardeşlerin, dedenin halleri, Asabe (Ashâb-ı furûz, terekedeki payları nas ile belirlenen kişiler iken asabe; alacağı pay nas yoluyla belirtilmeyen, belli pay sahiplerinden kalanı alan veya hiç almayan ve kendi içinde birkaç gruba ayrılan mirasçılar), 'Avl (İslâm miras hukukunda, belirli hisse sahiplerinin (ashâbü’l-ferâiz) mirastan alacakları payların toplamının ortak paydadan fazla olması hali), münâseha (Bir mirasın paylaşılmasından önce vefat eden mirasçının payının kendi vârislerine intikalinin hesaplanması anlamında fıkıh terimi) gibi ferâiz ilmine dâir meseleler ele alınmaktadır. 

Takvimhâne-i Amire, İbrahim Müteferrika'nın (1674-1745) ilk matbaayı kurması ve 16 yıl süreyle basım faaliyetlerini sürdürüp ardından vefat etmesi üzerine Sultan II. Mahmud tarafından Osmanlı'da reform hareketleri kapsamında iç ve dış kamuoyunu bilgilendirme ve yönlendirme amaçları doğrultusunda ilk resmî gazete Takvîm-i Vekâyi'nin yayımlanması için kurulan yenilikçi bir matbaadır. Osmanlı matbaacılığının yeni bir dönemini oluşturan Takvimhâne-i Âmire devletin kendi ihtiyacına yönelik olarak binası, personeli, makine ve araç gereciyle kurduğu ilk matbaa idi. Bu matbaada haftalık yayımlanan Takvîm-i Vekâyi' yanında kitap ve diğer matbuatın basımı da yapıldı. Takvimhâne hem bir matbaa hem de haber ve yazıların toplandığı, tashih ve tercüme edildiği, neticede gazetenin hazırlandığı yazı işleri dairesiydi.

Özege 2958.; OCLC 40260123 (Dünya çapında 10 nüsha mevcut).

v1r6