[FOTOĞRAF ALBÜMÜ] [İLK TÜRK DENİZALTILARI] 1928 Hollanda'daki Fijenoord Tersanesi'nde "Birinci" ve "İkinci İnönü" isimli Türk U-Botlarının yapımını ve denize indirilmesini belgeleyen 31 adet büyük boy jelatin gümüş fotoğraftan oluşan albüm

Hollanda, 1928.

Fotoğraf kağıdına basılmış 31 adet etkileyici ve belgesel jelatin gümüş orijinal fotoğrafı içeren orijinal deri kaplı albüm, albüm: oblong, 23x31 cm, her fotoğraf: 16,5x22,5 cm ebatlarında, her fotoğraf albüm yaprağına yapıştırılmış ve yine her biri ince yağlı kağıtla birbirinden korunarak ayrılmıştır.

Alman ve Türk mühendisler tarafından Rotterdam'daki Fijenoord Tersanesi'nde, "NV Ingenieurskantoor voor Scheepsbouw" adlı gizli bir proje kapsamında, ilk iki Türk denizaltısının yapım ve denize indirilme sürecini belgeleyen bu enfes fotoğrafları içeren, tarihsel bağlamda son derece önemli ve çok çok nadir fotoğraf albümü.

"NV Ingenieurskantoor voor Scheepsbouw" (IvS) [i.e. Gemi İnşa Mühendisleri Ofisi], özellikle 2. Dünya Savaşı esnasında U-Botlar olarak bilinen savaş aletlerini üreten Almanlar'ın, denizaltıcılıklarının teknik bilgisini korumak, geliştirmek ve 1919'da Versay Antlaşması tarafından belirlenen kısıtlamaları aşmak için Lahey'de kurulan ve 1. Dünya Savaşı'ndan sonra Alman "Reichsmarine" tarafından finanse edilen sahte bir Hollandalı şirkettir.

Fotoğraflar, ilk Türk gemi yapımcısı ve tasarımcısı Ata[ullah] Nutku'nun da aralarında bulunduğu Türk ve Alman gemi inşa mühendislerinin yanı sıra iki Türk denizaltısının yapım ve Fijenoord Tersanesi'nde ilk denize indirilme sürecini gösteriyor. 

Cumhuriyet döneminde inşa edilen bu ilk iki denizaltı, Birinci Dünya Savaşı (1914-1918) döneminin Alman denizaltı sınıflarından UB-III sınıfı temel alınarak tasarlanan, 1925 yılında sipariş edilen, 1928 yılında teslim alınan ve 1927 yılında, Hollanda'da bulunan Fijenoord tersanesinde inşa edilen U-Boatlardır. Hollandalı bu sahte şirket, ödeme yapan müşteri ülkeler için Sovyet "S" sınıfı denizaltıların yanı sıra Alman Tip II ve Tip VII denizaltıları için prototipler de dahil olmak üzere çeşitli türler tasarlamıştır. Paravan şirket, Alman tersaneleri AG Vulcan Stettin (Stettin ve Hamburg'da yerleşik), Kiel'de Krupp'a ait Germaniawerft ve Bremen'de AG Weser'in ortak girişimiydi. Tasarım çalışmaları ilk olarak bu firmaların Almanya'daki tesislerinde gerçekleştirilmiştir. 

IvS zamanında, Almanlar'ın 1919'da imzalanan Versailles Antlaşması ile elleri kolları bağlıydı. Bu antlaşma, diğer koşulların yanı sıra, tüm Alman U-botlarının imhasını ve/veya diğer uluslara ganimet olarak verilmesini talep ediyordu. Böylece Reichsmarine denizaltı kabiliyetinden yoksun kaldı ve bu kısıtlamaları aşmak için Hollanda'da IvS oluşturuldu. Şirket, II. Dünya Savaşı'ndaki Kriegsmarine'in kuruluşundaki en önemli faktörlerden biridir.

İlk tasarlanan iki U-Boat "TCG Birinci İnönü" ve "İkinci İnönü"'yü İspanyol Donanması için, ancak esas olarak Alman donanmasının bir prototipi olarak İspanya'nın Cádiz kentindeki Echevarrieta y Larrinaga Tersanesinde 1930'da üretilen "Submarino E-1" izlemiştir. 

"Genelkurmay’ın istekleri doğrultusunda öncelikle mevcut harp gemilerinin onarımının ele alınmasının hemen ardından Cumhuriyet Donanması’na platform siparişinde ilk sırayı Hollanda’nın Feijenoord Tersanesi’ndeki (Wilton-Fijenoord) I.v.S. (Ingenieurskantoor voor Scheepsbouw) Firması tarafından inşa edilecek olan 519 tonluk iki denizaltı almıştı4 . Türk Donanması’nın ilk operasyonel denizaltıları sayılan5 ve 1928 yılında donanmaya teslimiyle birlikte I. İnönü ve II. İnönü ismi verilecek olan bu platformlar, gelecek 20 yılda Genelkurmay tahakkümü altında donanmanın kuvvet yapısının ana hatlarını belirleyen adeta bir turnusol kâğıdı işlevi görecekti." (Mercan).

-- Denizcilik Donanma Fotoğraf Belgesel Koleksiyon Fotoğraf albümü Türk / Alman ilişkileri İlk Türk denizaltıları 1. Dünya Savaşı (1914-1918) II. Dünya Savaşı (1936-1945) Askerî tarih