[HUKUK TARİHİ / SU KÜLTÜRÜ] Sular hakkındaki 831 numerolu kanunun suver-i tatbîkiyesini mübeyyîn nizamnâme

Sıhhıye ve Muavenet-i İctimaiye Vekâleti Matbaası, Ankara, 1928.

Özgün kağıt kapağında, çok temiz durumda, formaları henüz açılmamıştır, 20 x 14 cm, Osmanlıca, 8 sayfa.

İlk kez 10/05/1926 tarihinde 328 numaralı Resmi Gazete'de yayınlanıp 28/04/1926 tarihinde kabul edilen 831 numaralı Sular Kanunu'nun resmî ilk baskısı.

Maddelerin listesi: 

Madde 1 - Şehir ve kasabalarla köylerde ihtiyactı ammeyi temine mahsus suların tedarik ve idaresi belediye teşkilatı olan mahallerde belediyelere, olmıyan yerlerde Köy Kanunu mucibince ihtiyar meclislerine aittir.

Madde 2 - Gerek vakfa ait olsun ve gerek suveri saire ile vücuda getirilmiş bulunsun umumun istifadesine mahsus olarak şehir ve kasabalar ve köylere isale edilmiş suların idaresi, kaffei müessesat ve menabii varidatiyle birlikte birinci madde veçhile belediye ve köy ihtiyar meclislerine müdevver ve mevdudur. Ancak Devletçe ve mahalli idarelerle belediyelerce mukaveleye merbut suların idaresi kemakan mukavelatı mahsusaları ahkamına tabi olacağı gibi su ile birlikte diğer hususatı hayriyeye ait olan vakıflar kemakan evkaf idaresi veya mütevellileri tarafından idare ve varidattan sulara ait olan hisseler her sene evkaf idareleri veya mütevellileri tarafından belediye ve köy ihtiyar meclislerine teslim olunurlar.

Madde 3 - (Mülga madde: 31/08/1956 - 6830/35 md. ile.)

Madde 4 - Suların tesis, isale, idame masarifi belediye ve köylerce temin ve tesviye edilir.

Madde 5 - İşbu kanunun tarihi neşrinden itibaren azami beş sene zarfında belediye teşkilatı bulunan mahaller belediyeleri tarafından hali hazırda mevcut su tesisatının miktar, evsaf ve sair havas itibariyle o mahallin nüfusuna ve şeraiti hususiyesine göre hıfzıssıhha kavaidine muvafık bir surette ıslah, tadil veya yeniden inşası için bir proje tertip ve tetkik ve tasdik zımnında Sıhhiye ve Muaveneti İçtimaiye Vekaletine irsal olunur. Bu projelerin nihayet iki ay zarfında vekaletçe tasdikı meşruttur. Projelerin tasdikından itibaren mürur edecek iki sene zarfında inşaat ve tesisata başlanılması mecburidir. Köylere getirilen ve getirilecek veya mahallerinde tedarik olunmuş veya olunacak olan suların ve tesisatın dahi şeraiti lazimei sıhhiye ve fenniyeyi haiz olmaları muktazi olup bu bapta mahalli memurini sıhhiyesinin rey ve mütalaasiyle hareket olunur.

Madde 6 - (Mülga madde: 31/08/1956 - 6830/35 md. ile)

Madde 7 - Müessesatı vakfiyeye veya efrada ait olup idarei belediyeye devrolunan suların muhassasunlehleri, bu sularda hissei iştirak tediyesine mecbur tutulmaksızın kemakan istifade ederler.

Madde 8 - İşbu kanun neşri tarihinden muteberdir.

Madde 9 - İşbu kanun ahkamının icrasına Başvekil, Dahiliye ve Sıhhiye ve Muaveneti İçtimaiye Vekilleri memurdur.

Ek Madde 1 -Bir belde veya belde halkının müşterek ihtiyacına mahsus suların kaynakları belediye sınırı dışında bulunsa bile su yollarının ve kaynaklarının bakımı, onarılması, temizlenmesi ve suyun sıhhat şartlarına uygun bir halde bulundurulması belediyelere aittir.

Ek Madde 2 -Bir köy veya köy halkının müşterek ihtiyacına mahsus suların kaynakları kendi sınırı dışında ise yukarki maddede yazılı yumuşları köy ihtiyar meclisi yapar.

Ek Madde 3 -Şehir ve kasabalarla köylerin ortak sularındaki intifa payları mevcut belgelere ve teammüllere göre tesbit olunur. Paylardan başlı başına istifade edilebilirse hisseler ayrılır. Edilemezse tesbit olunup katıleşen teamüllerine göre ortaklama idare olunur.

Ek Madde 4 -Ortaklama idare olunacak suları, alakalı olan şehir ve kasabalarla köyler Belediye Kanunu hükümlerine göre tesis edecekleri bir birlik marifetiyle de idare edebilirler.

Anlaşamamazlık yüzünden teamüllere göre veya birlik yapılarak idaresi yoluna konulmıyan ortak sular, en büyük idare amirinin kararı ve ekseriyetin reyi ile kurulacak bir birlik tarafından idare olunur.

Birliğin ekseriyetle verdiği kararlara uymak bütün alakalılar için mecburidir.

Ek Madde 5 -Bu kanunda gösterilen tesbit ve ayırma işleri belediye encümenleri, ihtiyar meclisleri ve muayyen hisseli hakiki ve hükmi şahıslar tarafından seçilecek birer aza ve belediye reisinin reisliği altında toplanacak bir komisyon tarafından yapılır. Komisyona aza seçmekten kaçınanlar namına mahallin en büyük idare amiri tarafından birisi gönderilir. Komisyonların ekseriyetle verecekleri karar muteber olup belediyeye ve köy odalarına asılmak suretiyle ilan ve alakalılara tebliğ olunur. Tebliğden on beş gün içinde alakalılar bu kararlara karşı idare heyetine yazılı itirazda bulunabilirler. İdare Heyetleri bu itirazları her işten önce tetkik ve hallederler. Bu kararlarla, gününde itiraz olunmıyan ve idare amiri tarafından da tasdik olunmuş bulunan kararlar katidir. Bu suretle tesbit olunan intifa payına razı olmıyanlar mahkemeye müracaat edebilirler. Şu kadar ki mahkemeden aksine kati bir karar alınıncaya kadar komisyonun kararları tatbik olunur.

Ek Madde 6 -Teamül tesbit olunarak katileştirildikten sonra su başından belediye sınırına kadar olan müşterek su yollarının bakımı, onarılması, temizlenmesi ve suyun sıhhat şartlarına uygun bir halde bulundurulması için gerekli olan masraflar belediye ile hisselilere payları nispetinde tevzi ve tahsil olunarak sarfedilir.

Fevkalade hallerde belediye önce gerekli olan tedbirleri alır ve masrafları yapar ve alakalılardan hisselerini ister.

Bedenen çalışmak istiyen alakalıların mesaileri iştirak hisselerine sayılır.

Alakalılar belediyenin, varsa birliğin tesbit edeceği masraf miktarına tebliğinden yedi gün içinde o yerin idare heyetine yazılı itirazda bulunabilir. İdare heyetinin vereceği kararlar katidir. 

Ek Madde 7 -İçme suları kaynaklarında zarar verecek ve sıhhat şartlarını bozacak şekilde tarla açmak ve hayvan bırakmak ve sulamak belediye veya ihtiyar meclisleri tarafından yasak edilebilir.

Ek Madde 8 -Kaynağı belediye sınırı dışında bulunan suların kaynak ve yollarının bakımı, korunması, sıhhat şartlarına uygun bir halde bulundurulması ve idaresi için belediyelerin alacakları tedbir ve kararlara ve yedinci madde hükümlerine göre yasaklarına aykırı hareket edenler hakkında belediye ceza vermek salahiyeti, belediye sınırına bağlı olmaksızın kaynağa kadar gider. Birlik kurulmuş ise bu selahiyeti birlik kullanır.

Ek Madde 9- Masrafa iştirak paylarını vermiyenler hakkında Tahsili Emval Kanunu hükümleri tatbik olunur.

Özege 18283.

-- Hukuk tarihi Sular Su kültürü Şehircilik Şehir planlaması Türkiye Cumhuriyeti

v3r10