"Sart Başı"na cevap: Yerli doktorlar olmadığı için ölen merhum Atsız Mecmua müdüründen, ecnebî doktorlar sayesinde yaşıyan Yaş Türkistan müdürüne

HÜSEYİN NİHAL ATSIZ, (Türkiyat Enstitüsü asistanlarından merhum "Atsız Mecmua" müdürü), (1905-1975), Arkadaş Matbaası, İstanbul, 1933.

Özgün kağıt kapağında, çok temiz durumda, 21 x 14 cm, 6 sayfa. 

"Kabileciliğin büyük Türkçülük mefkûresini sarsacağı" iddiasıyla Sartlar'ı savunan Yaş Türkistan dergisinin müdürü Mustafa Çokayoğlu'na Hüseyin Nihal Atsız'ın getirmiş olduğu eleştirileri içeren "cevap" niteliğindeki risalesidir. İlk olarak Atsız Mecmua'da yayınlanan makalenin ayrı bir risale formundaki ilk baskısı. 

Risalenin alt başlığında "Türkiye'de yerli destekle sürdürülememiş bir süreli yayın"'ın sahibi olarak kendisini işaret eden Atsız, yabancı destek sayesinde (Sovyet desteğinden söz ediyor) halen ayakta kalan Yaş Türklistan'a ironik bir gönderme yapmakta.

"Tartışmanın evveliyatı aslen Mustafa Çokayoğlu'nun 25.01.1925 tarihli bir mektubunda, Zeki Velidi [Togan] Bey’in Türkistan'ı kongrelerde sosyalist sıfatıyla katılmasını eleştirerek Türkistan Milli Birliğinde aza olmayacağını ifade etmesiyle başlar. Zeki Velidi Bey cevap olarak yazdığı mektubun bir kısmında: “1919'da Türkistan’da sosyalizm artık almış yürümüştü. Sosyalist olmayan bir siyasi parti artık kurulamazdı, yasaktı. Biz dışarı çıktıktan sonra dahi memleket içinde Milli Sosyalist Parti yoluyla tesir edeceğimizi düşünüyorduk, hala bu mümkündür… Erk partisi halk kütlesini kazanabilir mi diyorsunuz. Milliyet ve İslamiyet esaslarına sadık kalırsa niye kazanmasın?” demiştir. Özetle Zeki Velidi Bey, Ekim devriminden önce de, sonrasında da solcu olduğunu Rusya toprakları dışına çıktığında dahi bu düşüncesinin değişmediğini beyan ediyor. Aslına bakılırsa Zeki Velidi Bey ile Mustafa Çokayoğlu her ne kadar birlikte hareket etmeye gayret etseler de, aralarındaki ideolojik çekişme çok eskilere dayanmaktadır. Atsız'ın bu risalesindeki cevabı, kendisinin de dahil olduğu bu kalem erbabı kavgasının geç dönemlerinde yer almaktadır." (Atsız online).

-- Türkçülük Milliyetçilik Faşizm Irkçılık Turan Siyasî tarih