TRABZON MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİ Osmanlıca "Trabzon Vilayeti Muallime Ve Muallimler Cemiyeti" antetli mektup
"Muhterem Efendim" hitâbıyla başlayan mektupta iki sene önce Trabzon'da Muallime ve Muallimler Cemiyeti'nin kurulduğu amaçlarının Trabzon, Gümüşhâne, Lazistan ve Erzincan'da bulunan mekteplerin kitap vesâir ihtiyacının karşılanması olduğu açıklanmakta cemiyet hakkında ayrıntılı bilgiler verilmektedir. Mektubun altında cemiyetin kâtib-i umumisinin imzası mevcuttur. 35 x 22 cm, kenarında küçük bir yırtık mevcuttur. Türkiye’de muallim örgütlenmesi İstanbul’da 1908 yılında teşkil edilen Encümen-i Muallimin ile başlamış ve İstanbul 1908-1920 yılları arasında birçok muallim cemiyetine ev sahipliği yapmıştır. Bunun yanında bu yıllarda Edirne ve Bursa vilayetlerinde de kurulan muallim örgütleri vardır. Ankara’nın 27 Aralık 1919 tarihinde Mustafa Kemal’in gelişiyle önce Kurtuluş Savaşı’nın bir karargâhı durumuna gelmesi ve Millî Mücadele Hareketi’nin hemen ardından 13 Ekim 1923 tarihinde de resmi olarak başkent olması Ankara üzerinde sosyo-kültürel, siyasi ve ekonomik olarak müspet tesirler yapmıştır. Bu tesirler pek çok alanda olduğu gibi sivil toplum örgütlenmelerine de yansımış ve Ankara merkezli olarak pek çok dernek ve cemiyetler teşkil edilmiştir. “Türkiye Muallimeler ve Muallimler Dernekleri Birliği” adıyla kurulan Türkiye Muallimler Birliği de bunlardan bir tanesidir. Birlik, mevcut adını 1924 genel kongresinde almış ve Anadolu’nun çeşitli yerlerinde faaliyet gösteren muallim derneklerini de kendine bağlamıştır.