[SANAYİLEŞME / ERKEN DÖNEM FABRİKACILIK KURAMI] Yüksek Levâzım Mektebi fabrikacılık ve sanayi notları (1. kısım) 1927-1928 Harb Akademisi tedrîs-i senesi

MEHMED [MEHMET] ALİ [KÂĞITÇI], (Türk kimyager, sanayici ve kâğıt mühendisi), (1899-1982), Harb Akademisi Kumandanlığı Matbaası, İstanbul, 1928. 

Özgün kağıt kapağında, temiz durumda, 23 x 16 cm, Osmanlıca, 94 sayfa, çok sayıda numaralı levha ve şema. 

Türkiye'de ulusal bir kağıt sanayiinin kurulması gerektiği ve bunun başarılması için her türlü olanağın bulunduğu tezini savunan 1927-1934 yılları arasında Harp Akademisi Kumandanlığı Yüksek Levazım Mektebi'nde "Fabrikacılık Muallimliği” yapan Osmanlı / Türk kağıt sanayinin öncüsü Mehmet Ali Kağıtçı'nın 1928'de fabrika kurmanın esasları hakkında Harbiye için verdiği ders notlarını muhtevî bu resimli nadir eski Türkçe kitabın ilk ve tek baskısı. Bu kadar basılmıştır. AHmet Hamdi'nin 1919 yılında yayınlanan kitabı "Fabrikacılık" da dahil olmak üzere Türk literatüründe yazılmış ve Cumuhriyet'in ilânından sonra başlatılan endüstri atılımını destekleyen eserlerin ilklerindendir.

"Mehmet Ali Kâğıtçı, 1925 yılı sonlarında çalıştığı kurumun izniyle kâğıtçılık öğrenimi görmek üzere Almanya'ya gitti. Almanya'da Hannoversche Papierfabriken Alfeld-Gronau Fiması'nın selüloz ve kâğıt fabrikalarında çalıştı. 1926 yılında Fransa'ya giderek Papeteries de France'in selüloz, mihaniki hamur, kâğıt ve karton fabrikalarında işçi olarak çalıştı. Lyon'da filigran tekniğini, Metz'de kâğıt hamuru çökeltme tekniklerini, kaynağından ve uygulayarak öğrendikten sonra Grenoble Üniversitesi Grenoble Üniversitesi Fen Fakültesi'ne bağlı Kağıtçılık Enstitüsü'ne kaydoldu. Enstitüdeki eğitimini 1927 yılında birincilikle tamamlayan Mehmed Ali Bey, "Kağıt Mühendisi" unvanını alarak Türkiye’ye döndü.

Dönemin İş Bankası Genel Müdürü Celal Bayar'la yaptığı görüşme sonunda kâğıt fabrikasının kurulmasına karar verildi. Selüloz ve kağıt sanayiinin, Birinci Sanayi Planı çerçevesinde ve Sümerbank eliyle doğrudan devletçe kurulmasına karar verildikten sonra 1 Mart 1934 tarihinde kuruluş çalışmalarını yönetmek üzere Sümerbank Umum Müdürlüğü’nde göreve başladı. Türkiye'de kâğıt, karton, ambalaj kağıdı, gazete kağıdı ve sigara kağıdı üretecek bir fabrikanın projeleri Mehmed Ali Kağıtçı'nın yönetiminde hazırlandı. İzmit Sümerbank Selüloz ve Kağıt Fabrikası'nın temeli 14 Ağustos 1934 tarihinde atıldı. Soyadı Kanunu çıktığında "Kağıtçı" soyadını alan Mehmed Ali Bey, fabrikanın tesisi için kuruluş hazırlıklarını yürüttü. 1936 yılında üretime başlayan fabrikanın müdürlüğüne getirildi. Kurucu müdürlüğünü yaptığı fabrikada 18 Nisan 1936 tarihinde ilk kâğıt üretildi." Sümerbank Kâğıt ve Karton Fabrikası’nı 1941 yılına kadar yönetmiştir. (Vikipedi).

Özege 5356.; WorldCat'de yok.

-- Sanayi Cumhuriyet Türkiyesi Endüstri Kağıt Selüloz Kağıtçılık Türkiyeli aydın Entelijansiya İktisat

v2r3